در طول تولید فیلم مستند ۲۳۰ سال آرشیوی مناسب از تبلیغات قبل و بعد از انقلاب گردآوری کردهام. آرشیوی که بخش بزرگی از آن تا به حال در فضای مجازی منتشر نشدهاند.
یک ویژگی دیدن آثار تبلیغاتی این است که میتوان با مراجعه به آنها شرایط معیشتی، اقتصادی، سیاسی، فکری، اعتقادی و… هر جامعه را در آن برهه تاریخی بررسی کرد. این کارها شاید بامزه و نوستالژیک و… به نظر برسند. اما در ضمن مرجع خوبی برای بررسی جامعه ایرانی در دورههای مختلف تاریخی هم هستند.
مثلا آگهی جالبی از خمیردندان کلگیت وجود دارد که در آن گفته شده: “آیا میدانید اعلی حضرت همایونی هر روز صبح دندانهای خود را با خمیر دندان کلگیت مسواک میزنند؟” بامزگی آگهی اینجاست که گویا در آن دوره به جای شبها، صبحها زدن مسواک رسم بوده!
یا آگهی دیگری در دوران پهلوی اول وجود دارد که نشان میدهد تختخواب تازه وارد ایران شده و این یکی اعلیحضرت به جای زمین روی تخت میخوابد!
آگهی گمشدهها، آگهی تلویزیونهای مبلهای که جای خود را به تلویزیونهای رنگی مدرن میدهند، کفشهایی که به جای گالش و گیوه وارد بازار میشوند، اولین نمونههای کنسولهای بازی، تورهای تفریحی و زیارتی و… همه گوشهای از تاریخ را در خود جای دادهاند.
در چند قسمت بخشی از این آگهیها را برای علاقمندان مطالعه تبلیغات در اینجا خواهم گذاشت.
بخش دوم متعلق به سال ۱۳۵۷ است.